Gıda Güvenliğini Sağlayacak Sistemleri Kurmak ve İşletmek Görevi Devletin, Yaşatma Sorumluluğu Hepimizindir

“Bir İnsan Hakları Konusu olan Gıda Güvenliğini Sağlayacak Sistemleri Kurmak ve İşletmek Görevi Devletin, Yaşatma Sorumluluğu Hepimizindir”

 

05 Haziran 2021

BD Sayı: 2021/10

Bugün, 7 Haziran 2021 Dünya Gıda Güvenliği Günü. Birleşmiş Milletler kararıyla küresel özel günler kapsamında bulunan Dünya Gıda Güvenliği Günü;  gıda kaynaklı risklerin belirlenmesine, önlenmesine ve yönetilmesine yardımcı olmayı ve gıda güvenliğine, insan sağlığına, ekonomik refaha, tarıma ve sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmak için farkındalık yaratmayı ve bu konuda doğru adımlar atılması için ışık tutmayı hedeflemektedir.

Dünya Gıda Güvenliği Günü’nün 2021 yılı teması Sağlıklı Yarınlar için Gıda Güvenliği olarak belirlenmiştir. Dünyada başta 5 yaş altı çocuklar ve düşük gelirli ülkelerde yaşayan kişiler olmak üzere her yaştan bireyi etkileyen gıda kaynaklı hastalıklar yaygın olarak yaşanmakta olduğu gibi, yaşanması olası sorunların açıkça görünür hale gelmesi de derin bir kaygı kaynağıdır. Geleceğin gıda güvenliği ihtiyaçlarını karşılamak ancak insanlar, hayvanlar, bitkiler, çevre ve ekonomi arasında mevcut bağlantıları bilmek ve bu bağlantıları gözeten çalışmalar yapmakla mümkün olabilecektir.

İnsanın yaşamını sürdürebilmek için gıdaya erişebilir olması tek başına yeterli değildir. Tükettiği gıdaların sağlığını kısa ve uzun vadede riske atmaması da gereklidir. Şüphesiz bu koşulların sürdürülebilirliğini sağlamak da bu temel gerekliliğin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu nedenledir ki gıda güvenliği ile gıda güvencesi ayrılmaz bir bütündür. Gıda güvenliği olmadan gıda güvencesinden ve gıda güvencesi olmadan gıda güvenliğinden söz etmek mümkün değildir.

Gıda güvenliği temel bir sağlık sorunu olmanın yanında temel bir etik konusudur. Hem gıdanın insan yaşamı için vazgeçilemez ve ertelenemez olması nedeniyle yaşam hakkıyla hem insan sağlığına doğrudan etkileri nedeniyle sağlık hakkıyla hem de son yıllarda özellikle vurgulanmakta olan gıda hakkıyla doğrudan ilişkisi, gıda güvenliğini bir insan hakları konusu olarak değerlendirmemizi gerektirmektedir. Bu nedenle gıda güvenliğinin sağlanmasına yönelik sistemler kurmak ve etkin biçimde işletmek devletler için etik bir sorumluluk ve yurttaşlarına karşı bir ödevdir. Bu ödev, gıda güvenliğini sağlayacak önlemleri almak, denetim ve iyileştirmeleri yapmak ve benzeri gibi çok yönlü ve kapsamlıdır.

Diğer insan haklarını olduğu gibi gıda güvenliği için de sadece, “bırakın devlet yapsın” demek mümkün değildir. Gıda güvenliğinin sağlanması, devlet, üreticiler, tüketiciler ve yurttaşlar arasında paylaşılması gereken bir sorumluluktur.

Güvenli gıdaya ulaşmada, tarladan sofraya giden yolda yer alan paydaşlar arasında sağlam, şeffaf ve katılımcı bir ilişki kurulması son derece önemlidir. Paydaşların sadece gıda güvenliği bilgisine sahip olmaları yetmemektedir. Her şeyden önce sorumluluk bilincine ve etik değerlere sahip olunması gerekmektedir.

 

Tarım ve Gıda Etiği Derneği (TARGET)

                                                                                                 Yönetim Kurulu